Firmy w Polsce i innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej przewidują wzrost przychodów i zatrudnienia
Średnie i duże firmy w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej patrzą optymistycznie w przyszłość. Większość z nich spodziewa się wzrostu przychodów, a duża część planuje zwiększenie zatrudnienia w 2015 roku. Jak wynika z najnowszego raportu KPMG, dla przedsiębiorstw w Polsce jednym z najważniejszych czynników rozwoju pozostaje eksport. Mimo stosunkowo dobrych nastrojów wiele firm dostrzega bariery, które mogą hamować ich rozwój. Podwyższenie podatków, niekorzystne zmiany w regulacjach prawnych oraz zaostrzona konkurencja to niektóre z najczęściej wymienianych przeszkód, z którymi zmagają się badane przedsiębiorstwa.
Dobra koniunktura w regionie, polskie firmy liczą na eksport
Z badania KPMG, w którym wzięło udział blisko 500 średnich i dużych firm z Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Rumunii i krajów bałtyckich („CEE8”), wynika, że w 2015 r. w Polsce 72% respondentów spodziewa się wzrostu przychodów swoich firm, nieco mniej niż we wszystkich pozostałych krajach (79%). Zwiększenie zatrudnienia w przyszłym roku planuje 43% badanych firm w Polsce i 39% w regionie, natomiast udział respondentów przewidujących zmniejszenie liczby pracowników jest niewielki – wynosi odpowiednio 14% i 11%.
Prognozy badanych firm dotyczące zmiany zatrudnienia w 2015 r.
Respondenci z Polski, zapytani o kluczowe plany ich firm w najbliższej przyszłości, na pierwszym miejscu wymienili ograniczenie kosztów (57%), a na drugim zatrzymanie dobrych pracowników (51%). Tymczasem w przypadku większości badanych krajów respondenci znacznie częściej wymieniali zatrzymanie dobrych pracowników niż redukcję wydatków (69% wobec 47% respondentów we wszystkich państwach „CEE8”).
Cele i działania, które w obecnych warunkach ekonomicznych są dla badanych firm najważniejsze
Do najważniejszych celów dla polskich przedsiębiorstw należą także rozwój nowych produktów (51%) oraz poszukiwanie nowych kierunków eksportu (49%). W żadnym z pozostałych krajów objętych badaniem odsetek firm, dla których ekspansja na nowe rynki za granicą jest celem o najwyższej randze, nie był tak duży (średnia dla „CEE8” – 25%).
Wyniki badania pokazują, że dla wielu przedsiębiorstw w Polsce eksport pozostaje bardzo ważnym czynnikiem stymulującym rozwój. Spośród respondentów spodziewających się wzrostu przychodów blisko połowa uważa, że jednym z głównych źródeł lepszych wyników będzie większa sprzedaż na rynkach zagranicznych, zaś niecałe 40% widzi szanse w rosnącym rynku krajowym. Zorientowanie na eksport dotyczy przede wszystkim firm, które już teraz są obecne na rynkach zagranicznych. Wśród nich aż 70% dostrzega w eksporcie ważne źródło wzrostu, zaś w popycie wewnętrznym – jedynie 30% – tłumaczy Leszek Wroński, partner, szef usług doradczych w KPMG w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej. Największe bariery to wzrost podatków, zmiany w prawie i zaostrzona konkurencja.
Firmy, które wzięły udział w badaniu KPMG, zostały także poproszone o wskazanie największych barier, które mogą ograniczyć ich rozwój do końca 2015 r. W całej Europie Środkowo-Wschodniej do najczęściej wymienionych przeszkód należą m.in. niekorzystne działania rządu. Polska nie stanowi pod tym względem wyjątku. Blisko połowa respondentów w naszym kraju obawia się wzrostu obciążeń podatkowych, natomiast 43% badanych firm uważa, że istotnym czynnikiem hamującym ich rozwój będą inne zmiany regulacji prawnych, działające na niekorzyść przedsiębiorców. Ten sam odsetek respondentów w Polsce wskazał na zaostrzoną konkurencję pomiędzy firmami.
Główne bariery wzrostu wskazane przez badane firmy
Do najczęściej wymienianych barier należą także wysokie ceny surowców i energii (34% respondentów) oraz słaby popyt na rynku krajowym (31%). Z brakiem pracowników o odpowiednich kwalifikacjach boryka się jedna piąta firm w Polsce, jednocześnie tylko 10% skarży się na zbyt wysokie koszty wykwalifikowanej siły roboczej.
Biznes oczekuje inwestycji w edukację i innowacje. Zapytani o priorytetowy obszar, na którego rozwój rząd powinien w najbliższych latach przeznaczyć większe środki, respondenci we wszystkich badanych krajach najczęściej wymieniali oświatę, naukę i rozwój innowacyjności. W Polsce takiej odpowiedzi udzieliło 36% firm, na kolejnych miejscach uplasowały się obrona (15%), polityka demograficzna (15%) oraz system opieki zdrowotnej (11%).
Firmy zdają sobie sprawę z tego, że podstawą dalszego rozwoju naszej gospodarki jest podniesienie jej innowacyjności. Dotychczas na rynkach zagranicznych konkurowaliśmy przede wszystkim niższymi kosztami pracy, jednak w dłuższej perspektywie przedsiębiorstwa w Polsce i w całej Europie Środkowo-Wschodniej muszą stawiać na nowatorskie produkty i usługi. Od państwa oczekują stworzenia odpowiednich warunków, które będą sprzyjać rozwojowi innowacyjności. Do tego należy również nowoczesny system edukacji, kształcący pracowników i naukowców zdolnych do stworzenia i zastosowania w praktyce nowatorskich rozwiązań – tłumaczy Leszek Wroński, partner, szef usług doradczych w KPMG w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej.
Priorytetowe obszary, w których rząd powinien zwiększyć wydatki publiczne w latach 2015-2018
Zgodnie z wynikami raportu KPMG, odsetek firm, które oczekują przede wszystkim większych inwestycji w infrastrukturę – wynosi zaledwie 8%. We wszystkich krajach „CEE8” udział ten wynosi 15%, jedynie w Czechach i Rumunii jest on znacznie większy.
W Polsce jedna dziesiąta respondentów uważa, że priorytetowym działaniem rządu powinna być promocja kraju zagranicą, podczas gdy w pozostałych państwach taką opinię wyraziła znikoma część firm. Duże znaczenie eksportu dla przedsiębiorstw w Polsce powoduje, że reklama polskich produktów i usług w ramach kampanii promocyjnych jest dla nich szczególnie istotna.
