Zawierając z drugą stroną jakąkolwiek umowę, każdemu z nas zależy na tym, by zabezpieczyć swoje interesy. Chcemy mieć pewność, że nie zostaniemy oszukani, ale wszyscy zdajemy sobie sprawę, że nie zawsze trafimy na uczciwego partnera biznesowego. W takich sytuacjach warto mieć świadomość, że istnieje instytucja, która pozwala wierzycielowi wyegzekwować zapłatę ustalonej kwoty od osoby, która nie wywiązała się z zadań zawartych w umowie. Taką procedurą jest kara umowna, którą omówimy Wam w kolejnych akapitach tego artykułu.
Czym dokładnie jest kara umowna?
Wyjaśnianie kwestii prawnych warto zacząć od dokładnego omówienia danego pojęcia. Kara umowna jest instytucją prawa zobowiązań, a jej zadaniem jest zabezpieczenie interesów wierzyciela. Istotny jest również fakt, że strony mogą określić jej wielkość i warunki między sobą i nie ma co do tego żadnych narzuconych z góry przepisów. Jest ona gwarancją otrzymania określonej w umowie kwoty w sytuacji, w której jedna ze stron nie wywiąże się z powierzonych zadań.
Rodzaje kar umownych
Nie można również zapomnieć o tym, że instytucję kary umownej można podzielić na kilka rodzajów. Wśród nich możemy wyróżnić:
- Wyłączną karę umowną.
- Zaliczaną karę umowną.
- Karę alternatywną.
- Karę kumulatywną.
Kara umowna w ujęciu prawnym
;”>Regulacje dotyczące kary umownej reguluje kodeks cywilny.
Zgodnie z art. 483 §’’ 1. Można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).
§ 2. Dłużnik nie może bez zgody wierzyciela zwolnić się z zobowiązania przez zapłatę kary umownej.’’
Dokument ten w art. 484 porusza także temat konsekwencji, jakie spotkają tego, kto nie wywiąże się z zawartej umowy: § 1 “W razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły”.
Istotną informacją może być dla nas również to, że prawo w niektórych przypadkach daje możliwość wystąpienia o zmniejszenie kwoty kary umownej. Strona może o to wnioskować w sytuacji, w której zobowiązanie zostało wykonane w znacznej części oraz wtedy, kiedy żądana suma jest rażąco wygórowana.
Co grozi przy niewykonaniu zobowiązania?
Wierzyciel powinien wiedzieć o tym, że zastrzegając karę umowną na wypadek niewykonania zobowiązania, nie może domagać się jednocześnie uiszczenia zapłaty i wykonania tej powinności od drugiej strony. W takiej sytuacji prawo pozwala na dochodzenie roszczenia o wykonanie zobowiązania, albo roszczenia o karę umowną. W przypadku spełnienia jednego z tych roszczeń nie istnieje możliwość dochodzenia drugiego z nich. Wierzyciel może żądać spełnienia obu roszczeń tylko wtedy, gdy zobowiązanie nie zostało należycie wykonane.
