Przedsiębiorcy często popełniają błąd analizując nazwę firmy, kierując się wyłącznie kryterium identyczności, jak w przypadku domen internetowych. To, że wymyślona nazwa jest wolna nie oznacza jeszcze, że nie narusza cudzych praw. Jeśli planujesz ruszyć z własną firmą i chcesz uniknąć przykrych konsekwencji prawnych to ten artykuł powinien cię zainteresować.
Ochrona prawna twojej firmy – jak to wygląda?
Musisz wiedzieć, że nazwa firmy jest chroniona nawet, jeśli nie jest zarejestrowana. Ta ochrona jest jednak niewielka, najczęściej ogranicza się do terenu, na którym dany przedsiębiorca prowadzi działalność. Samo rozpoczęcie działalności gospodarczej pod daną nazwą nie daje monopolu na nią. Czy wiesz, że w CEIDG znajduje się ponad 150 przedsiębiorców działających pod nazwą POLBUD?
Skuteczną metodą ochrony nazwy oraz logo twojej firmy jest rejestracja znaku towarowego w Urzędzie Patentowym. Mimo że nie jest to konieczne do prowadzenia biznesu, to na ten ruch decyduje się wielu przedsiębiorców. Dzięki rejestracji twoja marka posiada silną ochronę prawną.
Każdy przedsiębiorca po przejściu procedury rejestracji znaku towarowego otrzymuje świadectwo ochronne. Zawarta jest w nim informacja o osobie, posiadającej prawa do tego znaku. Ponadto informacja o zastrzeżeniu znaku jest odnotowywana w rejestrze i właśnie w tym miejscu masz możliwość sprawdzenia czy wybrana przez ciebie nazwa firmy jest wolna i czy nie istnieje już podobna.
Zobacz również:
- Umowa o przeniesienie praw autorskich do logo. Na co zwrócić uwagę?
Dlaczego badanie znaku towarowego jest tak istotne?
Jak już wspomniałem we wstępie, wielu przedsiębiorców wybierając nazwę firmy dokonuje jedynie powierzchownej analizy, korzystając np. z wyszukiwarki Google. Takie badanie jest oczywiście niewystarczające i może wpędzić cię w tarapaty.
Pamiętaj o tym, że Google może nie wyświetlić ci informacji o firmie działającej np. we Francji. Jeśli okaże się, że firma ta posiada zarejestrowany unijny znak towarowy, a ty posługujesz się oznaczeniem tej firmy, to możesz mieć przez to kłopoty.
Taka firma, jeśli dowie się o tym procederze, może zażądać od ciebie zmiany nazwy firmy, zwrotu uzyskanych dochodów, a także może odebrać ci twoją domenę internetową.
Zatem zanim rozpoczniesz działalność dokonaj analizy prawnej znaku towarowego. Jest to czynność skomplikowana, wymagająca dużej wiedzy oraz doświadczenia, dlatego najlepiej zlecić ją rzecznikowi patentowemu. Eliminujesz tym samym ryzyko, że ktoś w przyszłości zmusi cię do zaprzestania korzystania z nazwy twojej firmy.
W jaki sposób mogę sprawdzić czy nazwa firmy jest już zastrzeżona?
Przeszukując odpowiednie bazy internetowe masz możliwość sprawdzenia czy nazwa firmy jest zastrzeżona. Dostęp do nich jest darmowy. Te bazy to:
- UPRP – wyszukiwarka krajowych znaków towarowych
- EUIPO – wyszukiwarka unijnych znaków towarowych
- WIPO – wyszukiwarka międzynarodowych znaków towarowych
Wyszukiwarka krajowych znaków towarowych, administrowana przez Urząd Patentowy RP, zawiera wszystkie znaki podlegające ochronie na terytorium Polski. Pamiętaj, że w Polsce chronione mogą być też znaki unijne, dlatego sprawdzenie wyłącznie tego rejestru nie będzie wystarczające.
Informacje o unijnych znakach towarowych (objętych ochroną na terenie całej Unii Europejskiej) znajdziesz w EUIPO, administrowanym przez Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej.
Administrowaniem bazą WIPO zajmuje się Światowa Organizacja Własności Intelektualnej. Tutaj znajdują się oznaczenia chronione w wybranych państwach na całym świecie.
Pamiętaj, że usługę badania wykonują rzecznicy patentowi.
Ocena podobieństwa znaków towarowych
To czy wybrana nazwa firmy jest identyczna, co już zarejestrowany znak towarowy sprawdzić może każdy. Sęk w tym, że oprócz tego trzeba sprawdzić czy oznaczenia te są podobne, gdyż może dojść do kolizji.
Problem z oceną podobieństwa polega na tym, że w żadnych przepisach nie zawarto informacji o kryteriach, jakie należy przyjąć dokonując oceny. Z pomocą przychodzi praktyka sądów oraz urzędów, które z biegiem lat zdążyły wypracować reguły kolizyjności wspomagające w ocenie.
Oceny podobieństwa znaków towarowych dokonuje się na trzech płaszczyznach:
- graficznej – porównywana jest szata graficzna
- fonetycznej – porównywana jest nazwa, jej brzmienie
- koncepcyjnej – porównywane jest znaczenie obu znaków
Co ważne, porównanie należy zacząć od tego jakie towary lub usługi kryją się pod tą nazwą. Nazwą VANILLA mógłby posługiwać się zarówno salon kosmetyczny, jak i cukiernia. Nie ma tutaj ryzyka wprowadzenia klienta w błąd, bo czy ktoś z zamiarem zamówienia tortu wszedłby do salonu kosmetycznego?
Wiedz także, że to jak ty oceniasz dany przypadek ma niewielkie znaczenie. Istotna jest interpretacja sądu lub Urzędu Patentowego. Jeśli uznają, że oznaczenia są podobne, to twoje odmienne zdanie w tej kwestii nie będzie brane pod uwagę. To kolejny argument za tym, by zadanie zbadania znaku towarowego zlecić doświadczonemu rzecznikowi patentowemu.
Jakich znaków towarowych urząd nie zarejestruje?
Załóżmy, że masz nazwę firmy, która nie jest identyczna lub podobna do już istniejącego znaku towarowego. Nawet wtedy Urząd Patentowy może odmówić ci rejestracji twojego znaku towarowego. Stanie się to jeśli urząd uzna, że twoja nazwa jest opisowa, rodzajowa lub niedystynktywna.
Nazwa opisowa
Widząc nazwę Tanie.Perfumy od razu wiesz z czym masz do czynienia. Podobnie w przypadku firmy Super Smartfon. To właśnie przykłady nazwy opisowej – bezpośrednio wskazującej na rodzaj oferowanych towarów lub usług. Taki rodzaj znaku towarowego nie jest rejestrowany. Co warto wspomnieć, gdyby nazwa Tanie.Perfumy była opatrzona fantazyjną grafiką to mogłaby być zarejestrowana jak znak słowno-graficzny.
Nazwa rodzajowa
Nazwa, którą niegdyś uznawano za fantazyjną, lecz z biegiem czasu jej popularność wzrosła na tyle, że przestała kojarzyć się konkretnym producentem, a zaczęła z produktem. Nie jest więc już możliwe za jej pomocą odróżnianie produktów bądź usług na rynku. Taki los spotkał popularne cukierki krówki.
Nazwa niedystynktywna
Znak towarowy, jak już zapewne wiesz, służy do odróżniania produktów i usług na rynku. Każde oznaczenie, które nie może być w ten sposób wykorzystane nie może być znakiem towarowym.
Świetnym przykładem będzie tutaj okazje.pl. Określenia tego mógłby używać każdy i w każdej branży, więc rejestracja takiego znaku ograniczyłaby znacznie możliwości działania innych przedsiębiorców.
Ostrożnie podchodź do reklam bezpłatnej weryfikacji nazwy firmy
Jak pewnie już zauważyłeś, analiza prawna marki jest czynnością bardzo skomplikowaną, wymagającą sporego nakładu pracy. Konieczna jest tutaj także ostrożność, gdyż każdy błąd może sporo kosztować. Ja widzisz w powyższym nagraniu sam fakt rejestracji znaku towarowego nie legalizuje Twojej marki. Może więc być tak, że od strony formalnej zarejestrujesz swoje logo w Urzędzie Patentowym a i tak konkurent Cię pozwie i finalnie spór wygra.
W internecie możesz natknąć się na wiele ofert bezpłatnej weryfikacji możliwości zastrzeżenia znaku towarowego. Najczęściej to tani chwyt marketingowy. Ludzi hipnotyzują słowa takie jak „darmowy”, „bezpłatny” czy „gratis”. Możesz zresztą łatwo taką firmę sprawdzić.
Zadaj pytanie czy skoro robią bezpłatną weryfikację to czy popiszą ci oświadczenie, że twoja nazwa firmy nie narusza prawa. Jak nie dostaniesz jasnej odpowiedzi to powinna Ci się zapalić lampka ostrzegawcza. Chodzi o to, że obecnie znaki towarowe są rejestrowane w procedurze sprzeciwowej. A to oznacza, że na ochronę może liczyć znak towarowy nawet identyczny z tym już zastrzeżonym. Jeżeli ktoś więc pisze Ci, że bezpłatna analiza pokazała, że „jest jeszcze szansa na rejestrację twojej nazwy i logo” to nie odpowiada na pytanie. Masz szansę na ochronę nawet logo Twojego konkurenta. Pytanie tylko czy nie wpadniesz przez to w problemy prawne. Na tak zadane pytanie potrzeba jest już pogłębiona weryfikacja i później rozmowa z prawnikiem.
Podsumowanie
Rejestracja znaku towarowego to świetna sprawa, daje ci prawo do dysponowania marką, chroni ją przed kradzieżą i daje możliwość dochodzenia roszczeń w przypadku naruszenia. Zanim jednak udasz się do urzędu zleć rzecznikowi patentowemu badanie znaku towarowego. Dzięki temu unikniesz błędów, które mogłyby doprowadzić do konfliktów prawnych z innymi firmami i skutecznie zastrzeżesz swoją markę.